Ông Bùi Văn Quang, thôn Kiến Xương, xã Ya Ly có 1 héc ta ruộng nước tại cánh đồng này. Không chủ động được nguồn nước tưới, không chủ động được lịch thời vụ…việc sản xuất của gia đình ông chỉ trông chờ vào nguồn nước mưa, nên năng suất lúa không đạt, năm nào thuận lợi lắm chỉ được 40 – 45 tạ thóc/ 1 héc ta. Nhưng năm nay thì khác, mọi việc đã thay đổi từ khi công trình thủy lợi làng Lung được nhà nước đầu tư đưa vào khai thác. Ông Bùi Văn Quang vui mừng cho biết: Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước làm cho dân kênh mương tưới tiêu rất chi là có lợi cho dân, thứ nhất về lúa, thứ hai về tưới tiêu cà phê, sinh hoạt rất chi là có lợi cho dân. Năm nay làm lúa dân rất nhàn, đem năng suất cao gấp đôi so với năm trước.   

         Hơn 20 năm gắn bó trên mảnh đất này, ông Lương Đình Huyên, thôn Kiến Xương, xã Ya Ly rất phấn khởi khi bao năm nay người dân mong chờ có một công trình phục vụ sản xuất đã được đầu tư xây dựng. Với ông và nhiều người dân thì đây chính là công trình của ý Đảng – lòng dân. Ông Lương Đình Huyên cho biết: Nhân dân rất phấn khởi khi có kênh mương thủy lợi làng Lung. Cách đây 2 năm làm rất khổ vì cánh đồng chỉ nhờ trời mưa. Có những năm làm rồi mưa chưa kịp lại hạn. Nói chung lúa rất tốt, bình quân 7 tạ, có nhà hơn 7 tạ. Chúng tôi kiến nghị các cấp nên quan tâm về kênh mương nhỏ nội đồng để bà con lấy nước cho thuận lợi.

Năm 2017 công trình thủy lợi làng Lung được xây dựng có tổng mức đầu tư hơn 85 tỷ đồng; trong đó nguồn vốn hỗ trợ của Tập đoàn điện lực Việt Nam trên 72 tỷ đồng; còn lại nguồn vốn đối ứng của tỉnh gần 13 tỷ đồng. Hệ thống kênh mương được bê tông có chiều dài hơn 9 kilomet. Công trình phục vụ tưới cho gần 260 héc ta thuộc 2 xã Ya Ly và Ya Xiêr. Trong đó cung cấp nước tưới cho 30 ha lúa 2 vụ; 210 ha lúa 1 vụ vùng bán ngập thủy điện Ya Ly; gần 20 ha cây cà phê và các loại cây ăn quả khác.

            Ông Nguyễn Văn Hận, Phó Chủ tịch UBND xã Ya Ly cho biết: Cuối năm 2018 công trình được đưa vào sử dụng đã tạo thuận lợi cho nhân dân đưa hết diện tích vào sản xuất. Trước đây năm thuận lợi nhất chỉ có khoảng 80 héc ta được đưa vào trồng lúa, ngô, mỳ một vụ, nhưng năm nay đã có 120 héc ta được đưa vào gieo trồng. Năng suất lúa vụ Đông – Xuân đã tăng từ 40 tạ/ 1 héc ta lên 60 – 65 tạ/ héc ta, cao nhất từ trước tới nay. Nhờ vậy đã giúp cho gần 150 hộ dân cả xã Ya Ly, Ya Xiêr canh tác trên vùng bán ngập này tăng thu nhập, ổn định đời sống. Ông Nguyễn Văn Hận, PCT UBND xã Ya Ly cho biết cụ thể: Sau khi công trình thủy lợi làng Lung đưa vào hoạt động giải quyết rất nhiều vấn đề KTXH của địa phương. Thứ nhất giải quyết công ăn việc làm của người dân. Thứ 2 giải quyết một phần tình trạng thiếu đất sản xuất trên địa bàn hiện nay. Đặc biệt quan trọng góp phần thúc đẩy KTXH địa phương, ổn định lương thực cho người dân. Trong tương lai xã xây dựng cánh đồng mẫu lớn, ngoài cung cấp lương thực trên địa bàn còn cung cấp lương thực cho một số xã bạn.

         Không chỉ dừng lại ở việc sản xuất một vụ như những năm trước, năm nay địa phương tiếp tục triển khai đưa một số diện tích ở khu vực thuận lợi vào sản xuất vụ mùa. Hiện nay, nhiều hộ dân trên địa bàn đang tích cực hoàn thành công tác thu hoạch lúa, tập trung chuẩn bị đất, giống, vật tư phân bón để đưa khoảng 30 héc ta lúa nước vào gieo sạ, nhằm  khai thác và phát huy hiệu quả công trình thủy lợi. Về lâu dài, nhằm khai thác hiệu quả công trình thủy lợi, cũng như để việc sản xuất trên cánh đồng bán ngập phát triển bền vững, xã đã chủ động điều chỉnh lịch thời vụ. Chủ động gieo sạ sớm vụ Đông – Xuân và vụ mùa, để cuối tháng 8 khi nước lòng hồ dâng cao thì việc thu hoạch nông sản trên cánh đồng đã được hoàn tất. Cho biết về một số giải pháp của địa phương ông Nguyễn Văn Hận, PCT UBND xã Ya Ly nói:Trong thời gian tới UB xã có một số giải pháp đề nghị bà con nhân dân tăng cường sản xuất tại vùng bán ngập. Thứ 2 chủ động phối hợp cơ quan chức năng tìm ra giống mới có thời gian sinh trưởng ngắn và hiệu quả, cố gắng chủ động có khả năng đưa vào sản xuất 2 vụ trên vùng bán ngập này.

(Hình ảnh hệ thống kênh mương thủy lợi làng Lung)

            Thắng lợi đầu tiên sau khi công trình thủy lợi làng Lung được đưa vào vận hành đã góp phần rất lớn trong việc giải bài toán nâng cao hiệu quả sản xuất trên khu vực bán ngập. Cũng từ đây, khát vọng để xây dựng thương hiệu lúa gạo Ya Ly với mục tiêu mỗi xã một sản phẩm đang được cấp ủy, chính quyền và nhân dân triển khai tích cực./.